Οι έρευνες για τη μεταφορά ζώων από την ΕΕ προς την Τουρκία έφεραν στο φως σοβαρά προβλήματα στα σύνορα, καθώς οι εξαγωγές προς την Τουρκία το 2011 ανέβηκαν στα ύψη σε πάνω από ένα εκατομμύριο ζώα.
Το 2011, τρεις ευρωπαϊκές οργανώσεις προστασίας των ζώων (Compassion in World Farming, Eyes on Animals, Animal Welfare Foundation) πραγματοποίησαν τρεις έρευνες στα σύνορα μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Τα αποτελέσματα των ερευνών επιβεβαίωσαν ανησυχητικά στοιχεία από μια παρόμοια έρευνα τον Οκτώβριο του 2010. Από τα 158 οχήματα που ελέγχθηκαν στα σύνορα, ένα υψηλό ποσοστό 67% παραβίασε του Κανονισμούς της ΕΕ για την καλή μεταχείριση των ζώων κατά τη μεταφορά.
Τα προβλήματα επιδεινώνονται από καθυστερήσεις στα σύνορα που συχνά διαρκούν ώρες, μερικές φορές ακόμη και ημέρες, που προκαλούνται από τη γραφειοκρατία και τους αυστηρούς ελέγχους κατά την εισαγωγή. Σε μια από τις περιπτώσεις, δύο φορτηγά που μετέφεραν πρόβατα από την Ελλάδα είχαν κολλήσει στα σύνορα για τέσσερις ημέρες. Συνολικά, 14 πρόβατα έχασαν τη ζωή τους ως αποτέλεσμα αυτής της παρατεταμένης καθυστέρησης.
Ο Peter Stevenson, σύμβουλος πολιτικής της Compassion in World Farming, αναφέρει: «Αυτό το απάνθρωπο εμπόριο έχει μεγαλώσει πολύ γρήγορα καθώς περισσότερα από ένα εκατομμύριο πρόβατα και βοοειδή εξάγονται στην Τουρκία τον τελευταίο χρόνο, γεγονός που αποτελεί πλέον μια από τις μεγαλύτερες εξαγωγές ζώων στον κόσμο. Στριμωγμένα σε υπερφορτωμένα φορτηγά, τα ζώα υποφέρουν φρικτά λόγω της μακράς διάρκειας των ταξιδιών και των παρατεταμένων καθυστερήσεων στα σύνορα. Απελπισμένα από τη δίψα και την πείνα, κάποια τρώνε ακόμα και τη στρωμνή με τις ακαθαρσίες τους. Η ΕΕ θα πρέπει να σταματήσει αυτό το εμπόριο ζωντανών πλασμάτων.»
Τα πρόβατα και τα βοοειδή, συμπεριλαμβανομένων των μικρών μοσχαριών, προέρχονται από διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ, όπως η Ουγγαρία, η Βουλγαρία, η Αυστρία, η Ελλάδα, η Λιθουανία, η Λετονία και η Εσθονία. Τα φορτηγά που μεταφέρουν τα ζώα προέρχονται από τις χώρες αυτές, αλλά και από την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και την Κροατία.
Όταν τα ζώα περνούν τα σύνορα, η δοκιμασία τους δεν έχει τελειώσει. Πολλά αντιμετωπίζουν ένα ακόμη πιο εξουθενωτικό ταξίδι μέσω Τουρκίας προς μακρινούς προορισμούς όπως το Έρζουρουμ, στα ανατολικά της χώρας, περίπου 1.500 χιλιόμετρα από τα σύνορα.
Μερικά από τα σημαντικότερα προβλήματα είναι: Μεγάλος συνωστισμός, ανεπαρκές ύψος των διαφορετικών επιπέδων των φορτηγών, ανεπαρκής αερισμός (το καλοκαίρι έχουν καταγραφεί θερμοκρασίες στο εσωτερικό των φορτηγών μέχρι και 58 βαθμούς Κελσίου), και έλλειψη νερού.
Τα περισσότερα από τα ζώα προορίζονται για σφαγή, αν και μερικά βοοειδή στέλνονται για πάχυνση ή αναπαραγωγή. Οι συνθήκες σφαγής στην Τουρκία είναι συχνά απάνθρωπες. Τα ζώα ανυψώνονται από τα πόδια τους στη γραμμή σφαγής όπου κόβεται ο λαιμός τους ενώ έχουν πλήρως τις αισθήσεις τους και αφήνονται να αιμορραγούν μέχρι θανάτου. Η ανύψωση ζώων από τα πόδια, ενώ έχουν ακόμη τις αισθήσεις τους, παραβιάζει τα διεθνή πρότυπα του Παγκόσμιου Οργανισμού για την Υγεία των Ζώων – του οποίου η Τουρκία είναι μέλος. Είναι ηθικά απαράδεκτο η ΕΕ να στέλνει τα ζώα σε μια χώρα που αγνοεί συστηματικά τα διεθνή πρότυπα για την ορθή μεταχείριση κατά τη σφαγή.
Η Lesley Moffat, Επιθεωρήτρια και Διευθύντρια της οργάνωσης Eyes on Animals, τονίζει: «Αν δεν έχουμε τη δυνατότητα να σταματήσουμε αυτό το απάνθρωπο εμπόριο, τότε το λιγότερο που πρέπει να γίνει είναι οι αρμόδιες αρχές και οι μεταφορείς να συμφωνήσουν για τη δημιουργία εγκαταστάσεων προσωρινού σταυλισμού στα σύνορα άμεσα. Αυτή τη στιγμή, τα ζώα παραμένουν στα σύνορα για μέρες, ή όσα φθάνουν με σπασμένα πόδια ή άλλους επώδυνους τραυματισμούς, δεν μπορούν να εκφορτωθούν. Απλά παραμένουν στα φορτηγά, αντιμετωπίζοντας πιθανά ποδοπατήματα, αφυδάτωση, ακόμα και θάνατο. Μετά από ελέγχους μεταφορών ζώων για 10 χρόνια, αυτές οι περιπτώσεις είναι ότι πιο θλιβερό και απογοητευτικό έχω δει μέχρι τώρα.»
Μετά από κάθε έρευνα, οι οργανώσεις απευθύνθηκαν στις κύριες χώρες που εμπλέκονται στο εμπόριο αυτό, αλλά δεν υπάρχει καμία βελτίωση στη δεινή κατάσταση στα σύνορα το 2011, καθώς ο αριθμός των ζώων που φτάνουν τα σύνορα της Τουρκίας συνεχίζει να αυξάνεται.
Οι τρεις οργανώσεις καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
• να αναστείλει την εξαγωγή ζώων προς την Τουρκία, προκειμένου να αποφευχθεί η περαιτέρω ταλαιπωρία των ζώων της ΕΕ
• να κινήσει την ανάλογη διαδικασία για παραβάσεις κατά της Βουλγαρίας και της Ουγγαρίας για τη συστηματική αποτυχία τους να επιβάλουν τη νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία των ζώων κατά τη μεταφορά
• να έλθει σε επαφή με τις αρχές της Τουρκίας και των κρατών μελών της ΕΕ που εμπλέκονται στο εμπόριο για να βρουν τρόπους να σταματήσουν οι μεγάλες καθυστερήσεις στα σύνορα.
Η Iris Baumgartner, υπεύθυνη προγράμματος του Animal Welfare Foundation, λέει: «Είδαμε ταύρους με σπασμένα πόδια και πρόβατα που αργοπέθαιναν σε οχήματα που μόλις είχαν περάσει την Τουρκική κτηνιατρική επιθεώρηση και είχαν λάβει έγκριση να μεταφερθούν στον προορισμό τους στην Τουρκία. Είναι προφανές ότι η Τουρκία δεν μπορεί να εγγυηθεί ούτε τα πιο απλά πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων στα σύνορά της: τροφή, νερό και ανάπαυση και θανάτωση εκτάκτου ανάγκης ή ευθανασία τραυματισμένων και άρρωστων ζώων.»
Η Compassion in World Farming, ιδρύθηκε πριν από 40 χρόνια το 1967 από ένα Βρετανό αγρότη που εξέφρασε τον αποτροπιασμό του για την ανάπτυξη της σύγχρονης, εντατικής εκτροφής ζώων. Σήμερα, αγωνιζόμαστε ειρηνικά για τον τερματισμό όλων των βάναυσων πρακτικών της βιομηχανοποιημένης εκτροφής. Πιστεύουμε ότι η μεγαλύτερη αιτία σκληρότητας στον πλανήτη αξίζει μια εστιασμένη, εξειδικευμένη προσέγγιση - και ασχολούμαστε ειδικά με την ευζωία των παραγωγικών ζώων.
Η Eyes on Animals είναι μια ανεξάρτητη οργάνωση επιθεώρησης για την καλή μεταχείριση των ζώων με έδρα την Ολλανδία. Δημιουργήθηκε το 2009 για να εκπληρώσει την άμεση ανάγκη εποπτείας για την εφαρμογή της τρέχουσας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την προστασία των ζώων. Έχουμε σώμα επιθεωρητών οι οποίοι λαμβάνουν μέρος τακτικά σε επιθεωρήσεις των μεταφορών και των σφαγείων και παρέχουν σεμινάρια στην αστυνομία των εθνικών οδών και στους οδηγούς των φορτηγών με ζώα σχετικά με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
To Animal Welfare Foundation (AWF) έχει ως έδρα τη Γερμανία και ιδρύθηκε το 2010. Η αποστολή μας είναι η βελτίωση της μεταχείρισης των παραγωγικών ζώων στην Ευρώπη. Επιθεωρητές από το AWF διεξάγουν τακτικές επιθεωρήσεις στη μεταφορά ζώων, στις αγορές και στις παραγωγικές μονάδες, ελέγχοντας για τυχόν προβλήματα διαβίωσης. To AWF προσφέρει βοήθεια στα ζώα που έχουν ανάγκη, παρέχει λεπτομερείς αναφορές σχετικά με παραβιάσεις των νόμων προστασίας των ζώων και ζητεί την παρέμβαση των αρμόδιων αρχών.
