Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου 2014

Ν. Χρυσόγελος: φραγμό στην έγκριση καλλιέργειας μεταλλαγμένου καλαμποκιού

Ν. Χρυσόγελος:  φραγμό στην έγκριση καλλιέργειας μεταλλαγμένου καλαμποκιού
Μεγάλη ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης να μην ανοίξει η πόρτα 
κατά τη διάρκεια της προεδρίας της
  
"Στις 11 Φεβρουαρίου, το ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, υπό την ελληνική προεδρία, θα συζητήσει την υπόθεση αδειοδότησης της καλλιέργειας του Γενετικά Τροποποιημένου Καλαμποκιού 1507 της Αμερικανικής εταιρείας Pioneer-Dupont. H ελληνική κυβέρνηση, που ασκεί την προεδρία της ΕΕ, χρειάζεται να αντιμετωπίσει με αποτελεσματικό τρόπο τις προσπάθειες  της Κομισιόν να ξανανοίξει μετά από πολλά χρόνια η πίσω πόρτα σε γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες καλαμποκιού (μεταλλαγμένα), υποκύπτοντας στις πιέσεις μεγάλων επιχειρήσεων, σε βάρος της προστασίας του περιβάλλοντος, της γεωργίας και της υγείας των ευρωπαίων καταναλωτών. Κανονικά το θέμα θα έπρεπε να συζητηθεί στο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος ή εκείνο των Υπουργών Γεωργίας. Έστω και έτσι, τα κράτη μέλη και η ελληνική προεδρία θα πρέπει να λάβουν υπόψη τις αντιδράσεις των πολιτών και τις ενστάσεις των επιστημόνων. Αν το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων δεν συγκεντρώσει ενισχυμένη πλειοψηφία για να απορρίψει την πρόταση, η εξουσιοδότηση θα περάσει στην Κομισιόν η οποία είναι πιθανόν να εγκρίνει την καλλιέργεια αφού αυτή είναι η εισήγησή της. Και αυτό δεν πρέπει να συμβεί. Οι πληροφορίες μας μέχρι τώρα είναι ότι πρέπει να εντείνουμε την πίεση στους Υπουργούς γιατί οι αρνητικές ψήφοι υπολείπονται αρκετά των 260 που χρειάζονται για ενισχυμένη πλειοψηφία" δήλωσε ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Πράσινων, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης.
 
Ο Νίκος Χρυσόγελος μαζί με τους συναδέλφους του πράσινους ευρωβουλευτές  Jose Bove(Γαλλία) και Bart Staes (Βέλγιο) έστειλαν σχετική επιστολή στους Έλληνες Υπουργούς Εξωτερικών, Περιβάλλοντος και Γεωργίας με την οποία τους καλούν να ενεργήσουν ώστε να πειστούν οι εκπρόσωποι των κρατών μελών να μην επιτρέψουν την καλλιέργεια του γενετικά τροποποιημένου (μεταλλαγμένου) καλαμποκιού. Σχετικές επιστολές είχαν παραδώσει ο Νίκος Χρυσόγελος όσο και ο Bart Staes στους έλληνες υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κατά τις ομιλίες τους στις Επιτροπές του Ευρωκοινοβουλίου, για την  ανάληψη της ελληνικής προεδρίας. 
 
Αναλυτικά η επιστολή προς τους έλληνες υπουργούς, προεδρεύοντες των αντίστοιχων Συμβουλίων
 
Κύριε Υπουργέ,
Στις 11 Φεβρουαρίου, το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, θα συζητήσει και θα αποφασίσει σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής να εγκρίνει τη διάθεση στην αγορά για καλλιέργεια, σύμφωνα με την οδηγία 2001/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, του αραβοσίτου (Zea mays L., σειρά 1507) που έχει τροποποιηθεί γενετικά για αντοχή σε ορισμένα επιβλαβή λεπιδόπτερα 2013/2974 (RSP) [1]. Θα πάρετε μια απόφαση για το αν θα επιτρέψετε την καλλιέργεια αυτού του αραβοσίτου ή θα την απορρίψετε.
 
Σας καλούμε όχι μόνο να καταψηφίσετε την έγκριση της καλλιέργειας αυτής αλλά και να πείσετε τους συναδέλφους σας ώστε να επιτευχθεί πλειοψηφία κατά της πρότασης, για  να μην επιτραπεί, δηλαδή, μέσω μιας αμφιβόλου νομιμότητας διαδικασία, η αδειοδότηση μια κακώς αξιολογημένης ποικιλίας.
 
Ο Γενετικά Τροποποιημένος Αραβόσιτος (καλαμπόκι) 1507 της Αμερικανικής εταιρείας Pioneer-Dupont, έχει τροποποιηθεί γενετικά ώστε να παράγει μια τοξίνη φυτοφαρμάκων γνωστή ως Bt  και για να υπάρχει αντοχή σε ένα ζιζανιοκτόνο που ονομάζεται γλυφοσινικό αμμώνιο, αλλά αυτό το χαρακτηριστικό δεν έχει καν αξιολογηθεί επειδή το ζιζανιοκτόνο υποτίθεται ότι απαγορεύεται να χρησιμοποιηθεί στον αραβόσιτο! Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε στις 6 Νοεμβρίου 2013, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την έγκριση της εισήγησης του Επιτρόπου Borg και παρέπεμψε  το θέμα στο Συμβούλιο. Αν προχωρήσει, θα είναι η πρώτη μετά το 1998, οπότε εγκρίθηκε το MON810. Αυτό το καλαμπόκι παράγει μια Bt εντομοκτόνο τοξίνη που μπορεί να αποτελέσει απειλή για τα Ευρωπαϊκά είδη πεταλούδων. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) έχει αναγνωρίσει ότι δεν μπορεί να εκτιμήσει τις επιπτώσεις της νέας ποικιλίας στις μέλισσες και τα άλλα έντομα επικονιαστές.   
 
Αυτό το είδος αραβοσίτου δεν έχει, λοιπόν, αξιολογηθεί επαρκώς και ανησυχίες για την ασφάλεια έχουν εκφραστεί καθ’  όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. [2, 3]
 
Ακόμα κι αν το είδος αυτό είναι ανθεκτικό σε ένα ζιζανιοκτόνο και διαφημίζεται ως τέτοιο σε άλλες χώρες, αυτό δεν έχει εκτιμηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το γεγονός αυτό έρχεται σε αντίθεση με το δίκαιο της ΕΕ, το οποίο απαιτεί την αξιολόγηση των πιθανών επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα των μη στοχευόμενων οργανισμών που κάθε τροποποιημένο είδος μπορεί να προκαλέσει, λόγω της αλλαγής των γεωργικών πρακτικών (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που οφείλονται σε διαφορετικές χρήσεις ζιζανιοκτόνων). [4]
 
Δεν έχουν πραγματοποιηθεί παρά ελάχιστες μελέτες σχετικά με την τοξικότητα για τις πεταλούδες και τις νυχτοπεταλούδες του συγκεκριμένου τύπου του Bt που παράγεται από το καλαμπόκι 1507 (Cry1F). Αντί για αυτό, έχουν γίνει γνωστά μόνο τα αποτελέσματα από κάποιες γενικές μελέτες που αφορούν στα πιο κοινά Cry1A. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) αναγνώρισε το 2011 ότι η τοξίνη Bt θα μπορούσε να είναι επιβλαβής για τις πεταλούδες και τους σκώρους. [5]
 
Λόγω της δυνητικής ζημίας αλλά και των σοβαρών κενών που υπάρχουν σε δοκιμές ασφάλειας, η αναπαραγωγή του γενετικά τροποποιημένου αραβόσιτου της σειράς 1507 δεν μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής στην ΕΕ.
 
Αυτές οι αποτυχίες στην αξιολόγηση της ασφάλειας του ΓΤ αραβόσιτου 1507 θέτουν υπό αμφισβήτηση τη νομιμότητα της εν λόγω άδειας. Επίσης υπάρχουν και νομικές ανησυχίες για την ίδια τη διαδικασία αδειοδότησης.
 
Δεδομένου ότι η Κομισιόν έχει αλλάξει την πρότασή της μετά την εξέτασή της από τους   Αντιπροσώπους των Κρατών Μελών στις 25 Φεβρουαρίου 2009, που αναφέρεται στο άρθρο 30 της Οδηγίας 2001/18/ΕΚ, η αναθεωρημένη πρόταση θα έπρεπε να σταλεί πίσω στην Κανονιστική Επιτροπή, και όχι στο Συμβούλιο. Η Κομισιόν παρέλειψε, επίσης, να αποστείλει στην Κανονιστική Επιτροπή τις νέες απόψεις που η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) εξέδωσε, κατόπιν αιτήματος της ίδιας της Κομισιόν, μετά τον Φεβρουάριο του 2009.
 
Ο αιτούσα εταιρία αρνήθηκε να παράσχει τα συμπληρωματικά μέτρα διαχείρισης του κινδύνου τα οποία τόσο η EFSA όσο και η Επιτροπή είχαν ζητήσει.  Αυτό ωστόσο δεν οδήγησε σε κάποια ενέργεια εκ μέρους της Κομισιόν.
 
Η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (έβδομο τμήμα) της 26η Σεπτεμβρίου 2013 σχετικά με την σκόπιμη απελευθέρωση στο περιβάλλον του αραβοσίτου 1507 [6], έκρινε ότι η Κομισιόν έχει καθυστερήσει αδικαιολόγητα κατά τη διαδικασία έγκρισης και πρέπει να προχωρήσει στη διαδικασία. Η απόφαση αυτή δεν εμποδίζει την Κομισιόν να επανεξετάζει τη θέση της και να αποφασίσει την εισήγηση της μη  έγκρισης του Γενετικά Τροποποιημένου Αραβοσίτου.
 
Η έγκριση από το Συμβούλιο ή την Κομισιόν θα μπορούσε να προσβληθεί στο δικαστήριο, όπως αποδεικνύεται από την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πρώτο πενταμελές τμήμα) της 13ης Δεκεμβρίου 2013 (BASF GM πατάτα Amflora, Υπόθεση T-240/10 [7], το οποίο και απεφάνθη  ότι η Κομισιόν ενήργησε παρανόμως στη αδειοδότηση του συγκεκριμένου είδους της  Γενετικά Τροποποιημένης πατάτας Amflora.
 
Δεν θα ήταν φρόνιμο να επιτραπεί μια τέτοια αμφιλεγόμενη νέα ΓΤ καλλιέργεια, ενάντια στη μαζική αντίθεση των πολιτών και των πολιτικών.
 
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει ακόμη ανταποκριθεί στο αίτημα για βελτιώσεις στην επιστημονική αξιολόγηση του κινδύνου των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης των πιθανών κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεών τους. Το αίτημα αυτό  είχε εγκριθεί και από το Συμβούλιο Περιβάλλοντος ομόφωνα στις 4 Δεκεμβρίου 2008.
 
Την Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2014, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ ενός ψηφίσματος που απορρίπτει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με μεγάλη πλειοψηφία (385 υπέρ, 201 κατά),
 
Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν επανειλημμένα ότι οι ευρωπαίοι πολίτες δεν θέλουν Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς στα χωράφια και στα πιάτα τους. Βλέπε για παράδειγμα, το ειδικό Ευρωβαρόμετρο 354 σχετικά με τους κινδύνους των τροφίμων [8].
 
Η αδειοδότηση του εν λόγω ΓΤ αραβόσιτου θα επιδεινώσει την περιφρόνηση των πολιτών για  τα θεσμικά όργανα της ΕΕ καθώς και τη δυνατότητα προστασίας τους από το λόμπι της ΓΤ βιομηχανίας.
 
Ελπίζουμε ότι θα λάβετε υπ όψη το συμφέρον των πολιτών της ΕΕ και ότι θα ψηφίσετε κατά της έγκρισης του ΓΤ αραβόσιτου 1507. Δεδομένου ότι απαιτείται διευρυμένη πλειοψηφία για την απόρριψη της πρότασης της Επιτροπής, η αποχή δεν αποτελεί επιλογή για την προστασία της ΕΕ από την εν λόγω ΓΤΟ.  Μόνο η αρνητικός ψήφος μπορεί να αποτρέψει το σχέδιο αυτό.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει την μεγάλη ευθύνη να παρθεί απόφαση που δεν θα αφήσει την δυνατότητα να υπάρξει εξουσιοδότηση για καλλιέργεια του γενετικά τροποποιημένου καλαμποκιού. Αν πείσει μερικές χώρες που ψηφίζουν λευκό, είναι πιθανόν ότι η πλειοψηφία των κρατών μελών θα απορρίψει τις πιέσεις της Pioneer